Inhoud
Stel je een lepel voor die in een half glas water is geplaatst. De lepel lijkt te buigen bij de lucht-watergrens. Dit komt omdat de lichtstralen die je ogen van onder het water bereiken van richting veranderen wanneer ze de lucht in gaan. Dit fenomeen staat bekend als breking. Er zijn verschillende factoren die bepalen onder welke hoek een lichtstraal zal buigen bij het passeren van het ene medium naar het andere.
Invalshoek
Als een lichtstraal van het ene medium naar het andere overgaat - van lucht naar glas bijvoorbeeld - loodrecht op het oppervlak tussen de media, verandert het niet van richting, het gaat er dwars doorheen. Als het echter het oppervlak onder een hoek met de loodrechte raakt, verandert het van richting als het naar het tweede medium beweegt. De hoek die de lichtstraal maakt met de loodlijn in het eerste medium wordt de invalshoek genoemd. De hoek die de lichtstraal maakt met de loodlijn in het tweede medium wordt de brekingshoek genoemd. Het verband tussen de invalshoek (i) en de brekingshoek (r) wordt gegeven door de wet van Snells: sin (r) / sin (i) = ni / nr, waarbij ni de brekingsindex van het eerste medium is en nr is de brekingsindex van het tweede medium. Voor een vast paar media is ni / nr vast. Het is dus duidelijk dat wanneer de invalshoek i verandert, ook de brekingshoek r verandert.
Brekingsindices
Uit de Snells-wet kun je zien dat de brekingshoek afhangt van de verhouding ni / nr van de brekingsindices van de twee media. Als nr groter is dan ni - bijvoorbeeld wanneer licht van lucht (ni = 1,0) naar glas (ni = 1,5) gaat - dan is de brekingshoek kleiner dan de invalshoek, dwz de lichtstraal buigt in de richting van de loodrecht op het oppervlak tussen de twee media als het kruist in het tweede medium. Als nr kleiner is dan ni, buigt de lichtstraal die een ander medium binnenkomt weg van de loodrecht op het oppervlak tussen de twee media.
Golflengte van het licht
De brekingshoek hangt ook af van de golflengte van het licht. Zichtbaar licht van verschillende kleuren heeft verschillende golflengten en enigszins verschillende brekingsindices. Het verschil is zo klein dat je het niet ziet als er bijvoorbeeld wit licht door een vlakke glasplaat gaat. Maar wanneer wit licht door een prisma gaat en tweemaal wordt gebroken op de twee oppervlakken, buigt elke kleur onder een andere hoek en kunt u de afzonderlijke kleuren duidelijk zien.
anisotropie
In sommige speciale gevallen kan de brekingsindex in een medium afhangen van de richting waarin licht door het medium gaat. Bepaalde minerale kristallen hebben twee verschillende brekingsindexen langs twee richtingen en staan bekend als dubbelbrekende materialen. Toermalijn is bijvoorbeeld een kristal met twee brekingsindices: 1.669 en 1.638. Voor deze materialen hangt de brekingshoek af van de oriëntatie van de grens tussen de media met de speciale assen van het kristal.