Inhoud
- Ademhaling
- glycolyse
- Aerobe ademhaling
- Anaërobe ademhaling
- Assisteren van aërobe ademhaling
- Anaërobe oorsprong van het leven
- Anaërobe ademhaling als een faalveilig mechanisme
- Snelheid
- Bereik van de habitat
De afbraak van koolhydraten in energie kan via verschillende chemische routes plaatsvinden. Sommige van deze routes zijn aëroob en sommige niet. Hoewel op zuurstof gebaseerde paden de gekozen ademhalingsmethode zijn vanwege hun grotere efficiëntie, zijn er veel gevallen waarin anaërobe ademhaling een nuttige functie of zelfs een voordeel heeft.
Ademhaling
Ademhaling, niet te verwarren met ademhaling, is een proces waarbij een cel energie vrijmaakt uit de chemische bindingen van complexe moleculen, zoals glucose. Er zijn veel chemische paden waardoor ademhaling optreedt. Sommige van deze routes vereisen zuurstof en worden aerobe ademhaling genoemd. Paden waarvoor geen zuurstof nodig is, worden anaërobe ademhaling genoemd.
glycolyse
Aerobe en anaërobe ademhaling beginnen beide met glycolyse, de eerste fase van de afbraak van glucose. Dit proces genereert twee moleculen ATP, een belangrijk energiedragermolecuul. Glycolyse is een anaëroob proces en kan vervolgens worden gevolgd door een aëroob of anaëroob proces.
Aerobe ademhaling
Aërobe ademhaling is de gekozen ademhalingsroute voor zuurstofafhankelijke organismen vanwege de grotere efficiëntie. Eén glucosemolecuul kan tijdens aerobe ademhaling worden omgezet in maximaal 32 moleculen ATP, maar slechts twee moleculen ATP per glucosemolecuul worden verkregen door anaërobe ademhaling.
Anaërobe ademhaling
Anaërobe ademhaling kan ook volgen op glycolyse en genereert twee moleculen ATP en produceert melkzuur als bijproduct. Als melkzuur zich ophoopt in spierweefsel, kan dit pijn en kramp veroorzaken.
Assisteren van aërobe ademhaling
Pyruvinezuur is een bijproduct van glycolyse. Anaërobe ademhaling kan pyruvinezuur metaboliseren en daarbij enzymen regenereren die nodig zijn voor glycolyse, waardoor verdere aërobe ademhaling wordt vergemakkelijkt.
Anaërobe oorsprong van het leven
Anaërobe ademhaling is de eerste van alle ademhalingsprocessen; 3,5 miljard jaar geleden ontbrak atmosferische zuurstof en waren de eerste chemische ademhalingswegen anaëroob. Hoewel dit niet precies een voordeel is, is het een belang van anaërobe ademhaling.
Anaërobe ademhaling als een faalveilig mechanisme
In meercellige organismen die zuurstof nodig hebben, zoals mensen, kan anaërobe ademhaling fungeren als een back-up wanneer cellulaire zuurstof is uitgeput. Wanneer spiercellen sneller zuurstof verbruiken dan kan worden aangevuld, beginnen de cellen anaërobe ademhaling uit te voeren om spieren in beweging te houden, wat belangrijk kan zijn in een noodsituatie.
Snelheid
Anaërobe ademhaling is sneller dan aërobe ademhaling.
Bereik van de habitat
Anaërobe metabolisme stelt microben in staat om zuurstofarme of zuurstofvrije omgevingen te bewonen, waardoor ze een anders lege habitat kunnen exploiteren. Fermentatie is een zuurstofvrij proces en veel nuttige microben, zoals gist, zijn anaerobe bacteriën. Anaeroben zijn ook belangrijke ontbinders. Hun vermogen om afval af te breken en brandbaar gas als bijproduct te produceren, kan worden benut voor een bron van hernieuwbare energie.