Inhoud
Lakmoespapier is een hulpmiddel dat wordt gebruikt om te testen of een stof een zuur of base is. Wanneer een stof wordt opgelost in water, zorgt de resulterende oplossing ervoor dat het lakmoespapier van kleur verandert. De zuurgraad of alkaliteit van een oplossing wordt bepaald door de concentratie van waterstofionen, of het vermogen van waterstof, uitgedrukt als een pH-waarde. Een lakmoesproef geeft een snel resultaat, maar kan de zuurgraad of alkaliteit van een oplossing niet bepalen.
Zuren en basen
Zuren en basen kunnen op verschillende manieren worden gedefinieerd met behulp van verschillende parameters. De 19e-eeuwse chemicus Svante Arrhenius definieerde zuren en basen volgens de ionen die ze in waterige oplossingen opleveren. Zuren zijn verbindingen die waterstofionen opleveren (H+) opgelost in water en basen leveren hydroxide-ionen (OH-) wanneer opgelost in water. Bijvoorbeeld zoutzuur (HCl) dissocieert in water en vormt een hydroniumion (H3O+) en chloride-ion (Cl-). Een base zoals ammoniak (NH3) dissocieert in water en levert een ammoniumion (NH4+) en een hydroxide-ion (OH-). Simpel gezegd, zuren smaken over het algemeen zuur, zoals citroensap, en basen voelen glad aan, zoals zeep.
pH-schaal Basics
pH is een waarde die de concentratie waterstof in oplossing uitdrukt. De pH-schaal varieert van 0 tot 14 en komt overeen met de negatieve logaritme van waterstofionconcentratie. Zuiver water is neutraal en heeft een pH van 7. Oplossingen met een pH lager dan 7 zijn zuur, terwijl oplossingen met een pH hoger dan 7 alkalisch of basisch zijn. Citroensap en maagzuur hebben een pH van ongeveer 2. Koffie heeft een pH van ongeveer 5. Het bloed is licht alkalisch, met een pH die dicht bij 7,4 blijft. Huishoudelijke schoonmaakmiddelen bleekmiddel en ammoniak hebben een pH-waarde van respectievelijk ongeveer 9 en 12.
Lakmoes papier
Lakmoespapier is een type zuur-base-indicator. Het is beschikbaar in rode, blauwe en neutrale variaties. Het papier is doordrenkt met kleurstof afkomstig van korstmossen die van kleur veranderen in reactie op de aanwezigheid van een zuur of base. Rood papier wordt gebruikt om de alkalische pH te detecteren en wordt blauw bij aanwezigheid van een basische oplossing. Blauw lakmoespapier wordt gebruikt om te testen op zuren en wordt rood als het in contact komt met een zure oplossing. Neutraal lakmoespapier is paars en zal van kleur veranderen in rood of blauw, afhankelijk van of de te testen oplossing zuur of alkalisch is.
Een lakmoesproef uitvoeren
Lakmoespapier geeft de gebruiker een algemene indicatie van zuurgraad of alkaliteit, omdat het correleert met de tint rood of blauw die het papier draait. Om de pH van een stof te testen, dompel je een strook lakmoespapier in de oplossing of gebruik je een druppelaar of pipet om een kleine hoeveelheid oplossing op het lakmoespapier te druppelen. Blauw lakmoespapier kan wijzen op een zuur met een pH tussen 4 en 5 of lager. Rood lakmoespapier kan een basis vertonen met een pH hoger dan 8. Als een oplossing een pH tussen 5 en 8 heeft, zal het weinig kleurverandering op het lakmoespapier vertonen. Een basis getest met blauw lakmoespapier zal geen kleurverandering vertonen, noch zal een zuur getest met rood lakmoespapier een kleurverandering registreren.
Beperkingen van lakmoespapier
Het gebruik van een lakmoesproef is een snelle en eenvoudige manier om te bepalen of een oplossing zuur of alkalisch is. Lakmoespapier is goedkoop, draagbaar en kan de zuurgraad en alkaliteit testen met slechts een klein volume oplossing. Het kan echter niet de werkelijke pH voor een stof geven, behalve om aan te geven of de pH ruwweg lager is dan 5 of hoger dan 8. Lakmoespapier is niet nuttig voor het testen van stoffen met een pH die dichter bij neutraal is.