Inhoud
Lokale tuincentra verkopen rivierrotsen voor landschapsarchitectuur, stenen die variëren van de grootte van een vuist tot de grootte van een basketbal. Dit zijn rotsen die ooit onregelmatig en hoekig waren, maar hun hoeken zijn afgerond door fysiek verwering in de vorm van jaren stuiteren en wrijven tegen hun buren in de bedden van beken en rivieren. Op hellingen ver van elke stroom, echter, zijn er ook afgeronde keien veel groter dan die rivierrotsen. Deze keien zijn nog nooit verplaatst, maar hun oppervlakken zijn glad en rond vanwege sferoïdale weersinvloeden.
Chemische verwering
Mechanische verwering bestaat uit slijtage en andere fysieke actie die grote rotsen in kleine breekt. Rotsen worden ook beïnvloed door chemische verwering, processen die ze in kleinere stukjes breken door sommige minerale korrels in verschillende, zwakkere mineralen te veranderen. Chemische verwering verandert zowel de samenstelling als het uiterlijk van de rotsen. Dit soort verwering vindt plaats wanneer een rots wordt blootgesteld aan lucht en water in de buurt van het aardoppervlak. Over het algemeen zijn de stollingsgesteente en metamorfe gesteenten die zich bij hoge temperatuur en druk diep onder de grond vormen, meer onderhevig aan chemische verwering omdat ze chemisch instabiel zijn bij de omstandigheden die aan de oppervlakte worden gevonden.
gewrichten
••• Jupiterimages / Photos.com / Getty ImagesBijna alle rotsen gevonden op of in de buurt van het oppervlak worden gebroken door breuken die gewrichten worden genoemd. Rotsen begraven diep onder het oppervlak staan onder grote druk, maar wanneer de rots niet langer diep begraven is, komt deze druk vrij en kan de rots een beetje uitzetten. Omdat stenen bros zijn, breken ze in plaats van te rekken. De resulterende breuken of verbindingen vormen een netwerk van bijna verticale scheuren die elkaar kruisen onder hoge hoeken.
Sferoïdale verwering
In rotsen die zich aan of nabij het oppervlak bevinden, sijpelt water langs de gewrichten en valt onstabiele mineralen aan. Dit zorgt ervoor dat stenen aan hun randen uiteenvallen en uiteenvallen, waardoor de voegen breder worden en nog meer water de oppervlakken kan bereiken. Op hoeken waar twee of meer verbindingen samenkomen, valt water uit meer dan één richting aan, wat snellere ontleding veroorzaakt door chemische verwering. Deze extra desintegratie op gezamenlijke kruispunten heeft de neiging om scherpe hoeken te veranderen in afgeronde oppervlakken. Wanneer de ontbonden rots uit de verwijde gewrichten wordt verwijderd door stromend water, wind of zwaartekracht, vormen de niet-verweerde delen van de rots een complex van afgeronde keien in hun oorspronkelijke posities.
Sferoïdale verwering komt het meest voor bij stollingsgesteenten met een grove korrel, met name graniet en vergelijkbare gesteentetypes. Het is meer waarschijnlijk te vinden in warme klimaten, waar mechanische verwering door ijs bevriest minder waarschijnlijk is.
Verwering van kunstmatige structuren
Blokken van steen die worden gebruikt om enkele van de oudste structuren van de mensheid te bouwen, zijn na plaatsing onderworpen aan sferoïdale verwering. Granieten blokken gebruikt om piramides te bouwen in Mexico en een Romeins aquaduct in Spanje laten de effecten zien van sferoïdische verwering na 2000 jaar blootstelling aan wind en regen.