Inhoud
- Continental Motion: First Clues
- Ondersteunend bewijsmateriaal
- Super grootte het
- Het draait allemaal om de borden
- Plaatactiviteit verandert de aardkorst
- Bekijk Tectonic Motion in actie
Vóór de 20e eeuw wisten mensen niet dat de continenten over de planeet bewogen. Continentale drift is zo'n langzaam proces dat je landmassa's niet met het blote oog kunt zien verschuiven. Omdat de continenten echter nooit stoppen met bewegen, zal de wereldkaart die je vandaag kent er in de verre toekomst niet hetzelfde uitzien.
Continental Motion: First Clues
In 1915 publiceerde Alfred Wegener 'The Origin of Continents and Oceans', een boek dat zijn theorieën over continentale drift deelt. Hij was niet de eerste die merkte hoe Afrika en Zuid-Amerika als puzzelstukken in elkaar leken te passen. Maar hij was de eerste die wetenschappelijk bewijs presenteerde waaruit bleek dat deze continenten ooit één landmassa waren.
Ondersteunend bewijsmateriaal
Wetenschappers ontdekten de overblijfselen van een mesosaurus op twee plaatsen: Zuid-Amerika en het zuidelijke deel van Afrika. Omdat dit uitgestorven reptiel niet tussen de twee continenten had kunnen zwemmen, is een waarschijnlijke verklaring voor zijn aanwezigheid op beide plaatsen dat ze ooit een enkele landmassa waren. In de jaren vijftig zorgden nieuwe ontdekkingen op gebieden zoals paleomagnetisme ervoor dat de meeste wetenschappers het feit accepteerden dat continenten bewegen. Niet alleen scheidt tektonische beweging landmassa's, maar het veroorzaakt aardbevingen, doet vulkanen uitbarsten en bouwt bergen.
Super grootte het
Een supercontinent is een landmassa samengesteld uit andere continenten. Geologen geloven dat alle aardse continenten ooit Pangea hebben gevormd, een supercontinent dat ongeveer 225 miljoen jaar geleden bestond. Omdat de continenten nu unieke entiteiten zijn, zie je ook afzonderlijke oceanen, zoals de Atlantische Oceaan en de Stille Oceaan.
Het draait allemaal om de borden
De platentektonische theorie verklaart waarom continenten blijven bewegen. De buitenste schil van de planeten bestaat uit platen die een paar centimeter per jaar bewegen. Warmte vanuit het aardse inwendige veroorzaakt deze beweging via convectiestromen in de mantel. Gedurende een periode van miljoenen jaren veroorzaakte deze slow motion het enkele supercontinent op te splitsen in de zeven continenten die je vandaag ziet.
Plaatactiviteit verandert de aardkorst
De meeste plaatbewegingen gebeuren in grenzen die tussen verschillende platen liggen. Wanneer platen van elkaar af bewegen, vormt zich nieuwe korst op uiteenlopende grenzen. Omgekeerd vernietigt tektonische beweging korst wanneer een plaat onder convergerende grenzen onder een andere beweegt. Op transformatiegrenzen waar platen eenvoudig horizontaal langs elkaar bewegen, creëert of vernietigt de beweging geen korst. Geologen observeren ook plaatgrenszones waar de grenzen tussen platen niet goed zijn gedefinieerd.
Bekijk Tectonic Motion in actie
Bezoek Krafla-vulkaan in IJsland en je zult scheuren in de grond zien die binnen een paar maanden breder worden. Oppervlakkenscheuren tussen 1975 en 1984 veroorzaakten verplaatsingen in de grond van ongeveer 7 meter (22 voet). Wetenschappers kunnen plaatbewegingen op kleine schaal volgen met behulp van laserinstrumenten om enquêtes in te vullen. Satellieten helpen wetenschappers bij het nauwkeurig meten van locaties op aarde om te observeren hoe ze bewegen. Ze noemen dit proces geodesie.